11. Ayın Sonunda Bebeğin Neler Yapabilir?
Bir ayın daha sonu geldi! Bebeğinin neredeyse 1 yaşında olduğu bu dönemde 11 aylık bebek neler yapar diyorsan, hemen aşağıdaki maddeleri okumaya başlamalısın!
- Eşyalara tutunarak yürüyebilir.
- Bir anlık ya da daha uzun süre desteksiz ayakta durabilir, belki birkaç adım atabilir.
- Küçük bir cismi baş ve diğer parmaklarının herhangi bir yerini kullanarak kaldırabilir.
- “Hayır” kelimesini artık anlıyor olmalıdır.
- Anlamını bilmeden “anne, baba” ya da başka birkaç kelimeyi daha söyleyebilir.
- İsteklerini ağlamadan işaretle gösterebilir.
- Kendi başına fincandan su içebilir.
- Sevdiği insanlara ve oyuncaklara karşı ilgi duyar.
- Top oynayabilir hatta topu attığında sana geri yuvarlayabilir.
- Kendince bir dil geliştirebilir.
- Düşmeden ayakta durabilir.
- Kaşığı ağzına götürebilir.
- Kesin komutları algılar ve yapmaması gerekenleri anlar.
- Taklit yoluyla öğrenir.
Not: Bazı bebekler bu gelişim aşamalarından birkaçına erişemeyebilir. Konu ile ilgili endişen varsa mutlaka doktoruna danışmalısın. Ayrıca prematüre bebekler bu aşamalara aynı doğum yaşındaki bebeklere göre daha geç ulaşırlar.
11 Aylık Bebeğin Gelişimi İçin Neler Yapılır?
11 aylık bebeğinin neler yapabildiğini sıraladık. Peki sen bebeğin için neler yapabilirsin?
- Takıp çıkarabileceği oyuncaklarla oynaması, 11 aylık bebek için zeka geliştirici oyunlar arasındadır. Oyuncakları sürekli yerine takıp çıkardıkça, el becerisi gelişecektir. Böyle oyuncaklar almayı tercih etmelisin. Ayrıca oyuncak nerede oyununu oynayabilirsin. Bu oyunda, ebeğin saklanan oyuncağı azimli bir şekilde aradığına tanık olacaksın. Eğer oyuncağı bildiği bir yerde değilse bile, aramaya devam edebilir. Bazen küçük bir yardımın ya da verdiğin ipucuyla bulabilir.
- Ona kocaman resimleri olan hareketli kitaplar alabilirsin. Resimler ilgisini çeker ve sen tüm resimlerin anlamlarını öğretip, daha sonra sorduğunda küçük parmaklarıyla işaret ettiğini görebilirsin.
- Ona masal kitapları okumalısın. Her zaman pür dikkat seni dinleyemez ama hoşlandığı masalları defalarca okumanı isteyebilir. Buna da hazırlıklı olmalısın. Bebeğine karşı sabırla okumaya devam etmelisin. Hatta bir sayfayı işaret ederse o sayfayı daha yavaş okumanı tavsiye ediyoruz. Kitap okuman ile bebeğinin hem dili hem de kavrama kabiliyeti gelişecek. Üstelik okuma seansları bebeğinin ilerde kitapları sevmesi için ilk adımları olabilir.
Bebeğime Konuşması İçin Nasıl Yardım Edebilirim?
Bebeğin bir anda ne kadar hızlı büyüdü değil mi? Ağlama dönemlerinden ses çıkarmaya, seslerden anlamlı kelimelere geçişte zamanın su gibi aktığını biliyoruz. Şimdi de konuşma zamanı yaklaşıyor. Hızla yaklaşan konuşma zamanına ayak uydurmak için bebeğine yardımcı olmalısın. Nasıl mı? Aşağıdaki maddeleri inceleyebilirsin.
- Her Şeyin Adını Söyle:
Banyo, küvet ayakkabı, burun, mutfak, anne, baba gibi her şeyin adını söyleyin. Bunları defalarca ve yavaşça söyleyebilirsin. 11 aylık bebek hangi kelimeleri söyler sorusunun bir cevabı yok, ancak sen ona herşeyin adını söylediğin sürece bebeğinin söylediği kelimelerin listesi uzayacaktır, bize güvenebilirsin.
- Onu Da Dinle:
Hep sen konuşacak değilsin. Evet, öncelik senin, çünkü sen öğreticisin ama konuştuğun kadar onu da dinlersen ve ses çıkarmasına izin verirsen konuşmasını hızlandırırsın. Bazı sözcüklerini anlayamayacaksın o zamanda ona işaret ederek “topu mu istiyorsun?” gibi hedef odaklı sorular sorarak ne söylemeye çalıştığını anlayabilirsin.
- Kavramları Öğret:
Sıcak-soğuk, boş-dolu, büyük-küçük, ıslak-kuru gibi kavramları ona sabırlı bir şekilde öğretebilirsin. Örneğin sıcak ve soğuk kavramını dokunsal olarak yapabilirsin. Elini hafifçe sıcak bir bardağa ya da kalorifere değdirip “bak bu sıcak” dediğinde ya da sıcak bir bardak için parmaklarını hafifçe değdirerek “bu çok sıcak, cızz” gibi sözcüklerle sıcak kavramını daha kolay öğretebilirsin. Soğuk için de buza değdirebilirsin. Tüm kavramları dokunsal ve görsel olarak ifade ederek, onun aklında pekiştirmesini sağlamalısın.
- Ayrı Şahıs Olduğunuzu Kabul Et:
Bebeğin anne karnından ayrıldığından ve göbek bağınız kesildiğinden beri bir değilsiniz. O ve sen ayrı kişiliklersiniz. Bunu anne olarak kabul etmelisin. O nedenle birçok annenin düştüğü hataya düşüp “diş çıkartıyoruz” “uyku problemimiz var” gibi cümlelerden uzak durmalısın. “Sen ve ben yemek yiyeceğiz” “anne ile bebek parka gidecek” gibi cümleler kurmalısın. 11 aylık bebek nasıl eğitilir diye düşünürken, bebeğinin kendini senden bağımsız biri olarak kavraması için elinden geleni yapmanı öneririz.
- Sebep-Sonuç İlişkisini Açıkla:
Bebeğine her şeyin bir nedeni olduğunu açıklayabilirsin. Örneğin; “Düğmeye basarsan ışık yanar”, “Kitabın sayfasını koparırsan bir daha okuyamayız” “ Mama tabağını yere atarsan yemek yere dökülür.” gibi anlayabileceği bilgiler verebilirsin. Böylece ezberden daha çok öğrenmeye yönelir.
- İkinci Dil Gelişimi:
İki ya da üç dil biliyorsan bebeğinle o dili konuşmaktan çekinmemelisin. Sakın bebeğin iki dili aynı anda öğrenirken, zorlanacak diye endişe etme. İki dili aynı anda öğrenirken bazı kelimeleri birbirine karıştırabilir. Fakat zamanla her şey rayına oturur. Öğrendiği dillerden hangisi daha baskınsa –etrafında en çok kullanılan dil- o dili daha iyi öğrenecektir.
- Televizyon, Tablet ve Telefondan Uzak Tut:
İleride dikkat eksikliği ve öğrenme problemlerinin yaşanmaması için 11 aylık bebek zeka gelişimini desteklemek önemlidir. Bu sebeple 2 yaşa kadar televizyon izletmemeni, eline tablet ya da telefon vermemeni öneririz.
11 Aylık Bebeğin Beslenmesi
Onbirinci ayda da bebeğinle ailecek sofraya oturmalısınız. Bu ay sizin ailecek yediğiniz besinlerin çoğunu yiyebiliyordur. –tuzsuz ve baharatsız olarak.- 11 aylık bebek beslenmesi 10. aydan farklı yeni bir şey içermez, beslenmesine özel bir besin eklemene gerek yok. Yasak olan besinleri vermeden her yediğini daha pütürlü bir halde yedirmelisin. Mevsim koşulları uygunsa şeftali, çilek, kavun ve karpuz gibi meyveler aklını başından alacaktır. Onları çok ezmeden eline verebilirsin. Eğer bu meyvelerin mevsimi değilse pütürlü elma püresi de verebilirsin. Ayrıca her geçen gün besinlerindeki pütür oranı da arttırmalısın.
Bebeği Sütten Kesme Yöntemleri
Şimdi, bebeğinin beslenmesiyle ilgili aklını sıkça kurcalayan bir konu üzerinde durmak istiyoruz: Bebeği sütten kesme!
Bebeğini sütten kesmek için farklı yollar deneyebilirsin. Fakat sihirli bir formül arıyorsan, henüz o mucize bulunmadı. Sütten kesmek için öncelikle doğru zamanı belirlemeli, daha sonra sana ve bebeğine uygun yöntemi bulmalısın. Bebeği sütten kesme yöntemleri arasında en bilinenleri “Bir anda sütten kesme” ve “Azaltarak kesme”dir.
- Azaltarak Sütten Kesme:
İnan bize bebeğin için en faydalı yöntem adım adım azaltarak memeden kesmektir. Bu hem kolay hem de en zararsız yöntemlerden biridir. Böylece bebeğini zorlayarak değil, alışkanlığını değiştirerek sütten keseceksin.
Bebeğinin bir öğüne ilgisini yitirdiğini gördüğünde o öğünü atlatmayla başlayabilirsin. 11 aylık bebek kaç öğün yemeli gibi bir soru aklını kurcamalısın. Ayına ya da yaşına bağlı olarak başka bir yiyecek verebilirsin. İlerleyen haftalarda da bu yöntemi diğer öğünler için uygulamaya devam edebilirsin. Böylece emme ihtiyacı azalır ve emzirme biter.
Bazı durularda ona emzirmeyi hatırlatan alanda bulunmamak, emzirme vaktinde parka oynamaya gitmek veya başka bir öğün ile geçiştirmek de oldukça faydalıdır.
- Bir Anda Sütten Kesme:
Birçok anne bebeğini sütten kesmek için bir anda sütten kesme yöntemini uyguluyor. En az 1 yaş ve üstü çocuklar için geçerli olan bu yöntem, sadece anne sütü ile beslenmeyen zaten başka gıdaları almaya alışık olançocuklara uygulanır. İğrendirme ve ayrılma olmak üzere iki farklı aşaması vardır.
- İğrendirme, annenin memesinin tadını değiştirerek bebeği şaşırttığı bir yöntemdir. Memeye acı biber, hardal gibi bebeğe itici gelebilecek tatlar sürülerek memeden iğrendirmedir. Böylece bebek sütten kesilir.
- Ayrılma, annenin çocuğunu birkaç günlüğüne bırakması ile gerçekleşir. Örneğin birkaç günlüğüne seyahate gidebilir, bebeğini annene, babasına, bakıcısına ya da başka bir akrabana bırakabilirsin. Bazı bilim insanları, annenin verdiği güven hissine zarar verdiği için bu yöntemin 1 aylık bebek anne ilişkisi için çok doğru olmadığını savunmaktadır. Bu yöntemi denerken, bunu da göz önünde bulundurmalısın.
11 Aylık Bebeğin Uyku Düzeni
On birinci ayda bebeğinin uykusu oldukça düzenlidir. 11 aylık bebek gündüz uykusu daha kısa, gece uykusu ise daha uzun olur. Hatta gece uykusu 10-12 saati bulabilir. Arada bir de olsa uyuyamama veya uykuya geçememe problemi yaşayabilir. O zaman yapacağın en güzel şey bebeğine yatmadan önce ılık ve rahatlatan bir banyo yaptırmaktır. Eğer şimdiye kadar her gece uykusundan önce banyo yaptırmaya alıştırmadıysan şu an tam zamanı. Bebeğin tüm gün yerlerde dolaşmaktan ve kendi başına bir şeyler yapmaya başladığından yorulacak ve ılık bir banyo ile daha rahat uyuyacaktır.
Aşı Takvimi
On birinci ayda bebeğinin aşı takvim boş.
