Fiziksel-zihinsel-duygusal gelişim
Ellerini yıkar ve kurular. Suyla oynamak istediğinde ona ortamı siz hazırlamalısınız. Zıplama başlayabilir, tek ayağı kullanarak yardımsız merdiven çıkabilir, rahat koşar, topa tekme vurabilir.
Çatal kaşığı iyi tutar, kitap yapraklarını teker teker çevirir, pabuçlarını pantolonu çıkarabilir, kapı tokmağı çevirebilir, koltuklara tırmanır, 6 küpü üst üste koyabilir, kalem ile daire ve enine çizgi çizebilir. Varlıkları, nesneleri 2 gruba ayırır. Köprü yapabilir. Aynada kendini tanır.30-50 kelimesi vardır, 2 kelimelik cümleler kurabilir. Ben bilinci gelişmiştir, 3 zamiri( ben- sen-biz) bilir. Resimlerdeki eşyanın ismini söyler ,burun ağız gibi yüz bölümleri tanır gösterir büyük ve küçük tuvaletin haber verebilir, masal dinlemekten hoşlanır. Başka çocuklarla oyun oynar. Ebeveyn bağımsızlığı artar.
22 AYLIK BEBEK
Hayale Dayalı ve Sembolik Oyun
Çocuğunuzun oyuncak telefonu alıp kulağına götürerek aynı sizin yaptığınız gibi uzun bir telefon konuşması yaptığına şahit oldunuz mu?
Veya çocuğunuzun bir kupayı alarak çay doldurduğunu ve size hayali çay getirdiğini. Çocuğunuz kavrama gelişimi, dil öğrenimi ve sosyal/duygusal gelişimden oluşan gelişmenin birçok alanlarını destekleyen bir tip hayali ve sembolik oyunun fantezi dünyasına adım atmaktadır.
Bu tip oyunlar çocuğun çevrede, evde, çocuk bakımında veya anne ile gezerken gördüklerini taklit etmesine dayalıdır. Onun dünyası arasından ilginç bulduğu uğraşları seçerek oynayabileceği bir bilgi paleti gibidir.
Tıbbi takip/Öneriler
Muayene: Genel fizik muayene, gelişim
Öneriler: Gündüz dahil anne sütü 2 yaş dolumunda mutlaka kesilmeli. Çocuk hazırsa gündüz tuvalet eğitimine başlanabilir. Florlu çocuk macunuyla diş fırçalama
Aşıları: Eğer tamamlandıysa yok. Hepatit A 1. dozu 18 ayda yapıldıysa 2 yaşta 2. dozu yapılır. Bazı doktorlar Meningokok aşısını 2 yaş sonrası tek doz önerebilir.
Sembolik Oyunda Benim Rolüm Ne?
Çocuklar diğerleri ile işbirliği içinde oynama becerilerini geliştirmektedirler. Araya girip kendi fikirlerinizle karşılık verme dürtüsüne dayanmaya çalışın. Oturup onun başı çekmesini sağlayın. Ne yaptığını tarif ederek onun fikirlerini destekleyin. “Süpürgeyi aldın ve şimdi süpürüyorsun. Sen annen için büyük desteksin.” Bu tip pekiştirme onun kendi duygularını geliştirmesine destektir. Kendi fikirleri ile ortaya çıkıp hepsini kendi başına yaptığının farkına varmasına yardımcı olur.
Biraz daha büyük bir arkadaşla oynama şansına sahip olursa, bu arkadaşının nesneleri ele alma becerisine hayranlık duyacaktır. Etrafını bu şekilde gözlemlemek küçük çocuk için çok zenginleştiricidir. Seyrederek ve öğrenerek, bu bilgi ve değişiklikleri kendi oyununun içine katabilir.
Karalama ve Diğer Sanat Projeleri
Çocuğunuzla market alışverişine çıkmanın kolay bir bir yolu da o marekt arabasında otururken çocuğunuza hoşuna gidecek ilginç bazı uğraşlar bulmaktır. Boya kalemleri ve kağıt böyle bir uğraş için çok uygundur. Kalemleri tutup kağıt üzerinde neler yapılabileceğine karar vermek elin motor becerisinin de gelişmesini gerektirir. Bazı çocuklar ileri geri aşağı yukarı haşin el hareketleri ile çiziştirirler, bazıları daha kontrollüdür ve hareketlerini daha küçük tutarlar. Her iki halde de bu resimler aile buzdolabı üzerinde sergilendiklerinde mükemmel gözükür.
Gerçek (fakat kirli) bir zevk için çocuğunuzu parmak boyasına veya ressam sehpası ile fırça boyasına alıştırabilirsiniz. Tabi ki yerlere, size ve çocuğunuzun üzerine boyalar döküleceği için çevreyi ve giysilerinizi ona göre düzenlemek gerekir.
Büyük Bir Yatağa Taşınma
Harekteli çocuklar karyolalarından dışarı tırmanma dahil, tırmanma becerileri ile ailelerini şaşırtırlar. Bazı çocuklar bu aşamada daha büyük bir yatağa hazır iken diğerleri mevcut karyolalarını yeterli bulabilir. Büyük yatağa geçmek sizin ve çocuğunuz için büyük bir aşama olmakla beraber bazıları bu geçişi kolayca becerirler. Anne ve babanın veya abi-ablanın kullandığı gibi büyük bir yatağa geçmek bazı çocukların çok hoşlarına gider. Hayatlarındaki kendilerinden büyük insanları taklit etmek onların gelişme arzularını perçinler ve büyük insan gibi hissetmelerine neden olur. Diğer taraftan karyolaları yirmi küsur aydır onlar için rahat ve emniyetli idi. Ondan vazgeçmek onu bırakmayı gerektirir, bir şeyi bırakma kabiliyeti ise çocuktan çocuğa değişir ve baqzı çocuklar buna çok zor da alışabilir.
Harekete geçmek için şimdi iyi bir zaman mı?
Daha büyük bir yatağa geçerken dikkate alınması gereken iki faktör vardır. Birincisi zamanlama. Çocuğun rutin işleri zaten bir değişikliğe uğradı ise bu değişikliğe kalkışmayın. Daha fazla değişiklik yapmanın sakıncalı olabileceği durumlar örneğin aileye yeni bir ferdin katılması, çocuğun yeni bir bakım şekline veya ana okuluna başlaması, anne ve babanın dışarıya seyahate çıkması veya ailenin yeni bir eve taşınması gibi durumlardır.
Zaman ile çelişebilecek dikkate alınması gereken diğer bir faktör ise emniyettir. Eğer çocuğunuz karyoladan dışarı tırmanıyor ve yere düşme durumu var ise, geçişi daha yavaştan almanız faydalı olabilir. Büyük çocuk yatağında bile emniyeti dikkate almaya devam etmelisiniz.
Yataktan kayıp düşmeyi engellemek için korkuluklardan faydalanabilirsiniz fakat hareketli uykucular yatakta rahat durmayıp korkulukları aşmanın bir yolunu bulabilirler. Yere daha yumuşak düşüşü sağlamak için yastık veya kalın bir halı gibi destekler koyun.
Aynı zamanda, sizi bulmak ve evi incelemek için yataktan çıkabilir, Etrafı gezinmesi probleme yol açmayacak şekilde düzenlemek gerekebilir. Belki de bir süredir emekliye ayırdığınız bebek telsizini dolaptan çıkarıp tozunu almanız gerekeblir, böylece onun odasından gelen etrafı karıştırma seslerine kulak kabartabilirsiniz.
Zaman Tuvalet Eğitimi İçin Uygun mudur?
Yeni yürüyen çocuklar ve ana okuluna gidenlerin aileleri için bu büyük bir başlıktır. Çocuğunuzun bez değişim zamanını söylediğini fark edeceksiniz veya uyuduktan sonra bezi tam dolu değildir. Ebeveynler tuvalete gittiklerinde ne yaptıklarını merak edebilir hatta bilimsel bir deney gibi sizi faaliyette iken seyredebilir. Bunlar tuvalet eğitimine hazır olmanın belirtileridir. Fakat sizi gene de uyarıyoruz – birçok çocuk bu belirtileri göstermekle beraber daha bezsiz gezmeye hazır olmayabilirler. Çocuğunuzu uygun şekilde destekleyin. Bir oturak alıp onu tuvalette incelemesini sağlayabilirsiniz. Veya tuvaleti kullanmayı öğrenen çocuklar hakkında birkaç kitap veya video alabilirsiniz.
23 AYLIK BEBEK
Aşağı yukarı iki yaşında iken çocuğunuz minyatür bir büyük gibi hareket eder. Dikkat etme kabiliyeti hala sınırlı olmakla beraber, aynı anda üç boyutu takip edebilir. Gördüğü insanlar, hayvanlar, kuşlar ve her şey hakkında gerçekten meraklıdır. Anlaşması daha kolay olmakla beraber hala istekte bulunmaktadır, bazen size ve sevdiği insanlara sevgi gösterisinde bulunur.
Kelimeleri Yaşayarak Öğretebilirsiniz
Sizin ve onun ne yaptığı hakkında konuşarak küçüğün kelimeleri öğrenmesine yardım edebilirsiniz. Kurabiye yapıyorsanız ve o da seyrediyorsa ona ne yaptığınızı söyleyiniz. Örneğin, “Önce unu eleriz, sonra kabın içine koyarız. Şimdi yumurtaları ilave ederiz. Plop. Plop. Karıştırırız, karıştırırız, karıştırırız. Daha sonra kurabiyeleri kepçe ile alıp kaba koyar ve fırına süreriz.” Çocuğunuz söylemesi zor olan “elemek”, “karıştırmak” “kepçe ile almak” ve “sürmek” kelimelerini duyacaktır. Bunlar duyması ve söylemesi eğlenceli kelimelerdir.
Ne olduğunu tarif edin. Kelimeleri çocuğunuz ile oyuncak oynar gibi kullanın. Hiç birimiz bir anda sadece bir alanda büyüyüp gelişmeyiz. Çocuğunuz sizi seyretmek için gözlerini, kelimeleri söyleyebilmek için ağzını ve dilini, sizin hareketlerinizi taklit etmek için küçük ve büyük kaslarını kullanır. Kelimeleri ve hareketi bir araya getirmek onun bu becerileri geliştirmesine yardım eder. Ancak süreleri çok uzatmamakta fayda vardır çünkü bebeğinizin ilgi alanı henüz daha çok dardır.
Çocuğu Cesaretlendirici Kelimeler Kullanmak
Güzel kelimeler mutlu sonuçlar getirir! Onlar çocuklara daha çok güven verir, daha güzel davranmalarını sağlar, daha zoru denemelerine ve daha çok başarmalarına neden olur. Çocuğunuzun yere süt döktüğünü farz edelim. “Çok aptalsın! Yaptığın pisliğe bak.” Diyebilirsiniz ki bu mutsuz duygulara yol açar. “Al sana sünger. Lütfen sütü siliver.” Bu şekil ise daha mutlu neticelere yol açar, onun kendine güvenini arttırır.
“Birinci Tekil Şahıs” Kullanınız.
“Ben – mesajları” gerçeğin ifadesidir. Onlar çocuğa hareketlerinin, bir yetişkine kendini nasıl hissettirdiğini belirtir. Genellikle çocuklar davranışlarının başkalarını nasıl etkilediğini bilmezler. Çocuk yanlış hareket ettiğinde “Ben mesajları” “Sen mesajlarından” daha etkilidir. Ben mesajları çocuğun davranışlarını düzeltmesine neden olur. Hangisi daha iyi bir ifade şeklidir? Tabii ki ben mesajları daha olumlu etkiler yaratcaktır. Dilerseniz örneklerle açıklayalım
Ben-mesajları
• Eşyaları toplamaya yardıma ihtiyacım var.
• Yorgun olduğum zaman hikaye kitabı okumak istemiyorum.
• Yerde çamur gördüğümde üzülüyorum.
• Bu bağırış arasında seni duyamıyorum.
• Anlamıyorum.
Sen –mesajları
• Her tarafı dağıtıp duruyorsun, yeter.
• Sen tam bir belasın.
• Bu yaptığın pislikten utanmalısın, ortalığı batırdın.
• Sesini kessen iyi olur.
• Sen dilsizsin.
Ne Zaman İkinci Tekil Şahıs Kullanmalı?
“Sen-mesajları” çocuğun duygularını tarif eder ve problem olan duygularını ifade etmeye yarar.
Örnek:
• Sen üzgünsün çünkü köpeğin kayboldu.
• Sen kırgınsın çünkü şimdi alış verişe gitmeliyim.
Çocukların her zaman duygularını serbestçe ifade etmesine müsaade etmelidir. Bu şekilde duygularla sağlıklı bir şekilde başa çıkmayı öğrenirler.
Beslenme
Şimdiye kadar çocuğunuz hepsini olmasa da, bazı süt dişlerini çıkarmıştır. Süt dişlerinin 20’si de muhtemelen iki buçuk yaşına kadar çıkacaktır. Dolayısı ile henüz iyi çiğneyememektedir, bu nedenle nefesinin tıkanmasına neden olabilecek büyük yemek parçalarını yutmaya çalışabilir. Çocuklar için yutarken nefes borusunun tıkanması bir tehlikedir. Bu nedenle, yiyecekleri küçük parçalar şeklinde kesin.
Çocukların nefesini tıkayan yiyecekler şeker, fındık gibi kuruyemişler ve üzüm gibi meyvelerdir. Üzümleri dörde kesin, fındıkları küçük parçalara bölün. Çocuğa çok sık şeker vermeyin. Verdiğinizde onun nefes borusuna takılmayacak şekilde küçük parçalar halinde olmasına özen gösterin.
Nefes borusunun tıkanmasına yol açabilecek diğer yiyecekler patlamış mısır, sakız ve lolipoplardır. Bu yiyecekler çok besleyici olmadığı için bunları çocuğunuza vermeyin.
Gene de çocuğunuzun bir şey yerken nefes borusu tıkanırsa, onu kaldırın ve kucağınızda boğazı aşağıya gelecek şekilde tutun. Daha sonra yiyeceği çıkartmak için sırtına vurun. Çocuğunuza tokat atmayın ve çok hızlı vurmayın aksi halde kaburgalarını kırabilirsiniz. Siz bunları yaparken, boğulmaya devam etmesi ihtimaline karşılık birinin acil numarayı aramasını sağlayın.
24 AYLIK BEBEK
Sizi ve bebeğinizi tebrik ediyoruz! Bu ay iki yaşına basıyor. Bu sizin için de bir başarı olup sizi iki senedir gösterdiğiniz sabır ve yaptığınız harika işlerden dolayı övmek isteriz. Anne-babalık kolay değildir, fakat elde edilen başarıyı görüp, o manevi hazzı hissettiğinizde ve karşılığını aldığınızı gördüğünüzde buna değdiğini anlarsınız.
O Artık Bebek Değildir
Kucağınızdaki bebeğiniz gözlerinizin önünde aktif, inatçı ve bağımsız bir çocuğa dönüşmüştür. Sizden ayrılmak ve kucağınıza gelmek duyguları arasında gidip gelmektedir. Bazen tutulmak isteyecek bazen de siz harekete geçtiğinizde “hayır” diyecektir.
Bu yaşın problemlerini kabul etmek ilk aşamadır – sabır ve espri de yardımcı olur. Bu küçük insanların aklında ve vücudunda neler olduğunu anlamak size sadece bu gelişim aşamasında destek vermeyecek aynı zamanda iki yaşında bir çocuğun anne babası olmanızdan zevk duymanızı sağlayacaktır.
Fiziksel Gelişmede Neler Olmaktadır?
Çocuğunuzun ayak ve kollarındaki sevimli kıvrımlar yok olmaya başladı mı? Kafası vücuduna oranla daha normal büyüklükte mi gözüküyor? Bu sene içerisinde onun ayakları ve gövdesi uzamaya başlayacaktır. Kemerine daima asılı gibi duran tıknaz karnı düzleşecektir – bu da onun daha düzgün bir sırta sahip olmasını sağlayacaktır. Genelde, daha düzgün ve uzun bir vücut görünümü ile daha çok ana okulu çocuğuna benzeyecektir. Görünümdeki bu değişikliklere rağmen bebekken olduğundan daha az yemek yiyor gözükebilir. Vücut boyutuna göre kalori ihtiyacı daha azdır. Bazı günler yemeğini silip süpürecek bazı günler ise onu itecektir. Üzülmeyin, sizin tutarlı besleyici yemekler ve ara öğünler sunmanız ile gelişimi normal bir şekilde devam edecektir.
Daha düzgün koşmak, köşeleri daha kolay dönmek, merdivenlerde aşağı yukarı gitmek ve zıplamak gibi motor becerilerini giderek daha fazla geliştircektir.
Dil Gelişiminde Büyük İlerleme
Daha önceki yılda oturma, emekleme, ayakta durma ve yürüme belli başlı gelişim aşamaları idi. Bu sene onun dil gelişimi sizi şaşırtacaktır. Oyunda iki cins dil becerisi vardır – alıcı ve ifade edici. Şimdilerde ona söylediğiniz hemen hemen her şeyi anlamaktadır. Talimatlarınızı takip edip sorularınızı anlayabilir (bazen duymamazlıktan gelse de).
İfade edici dil yeteneği ise her çocuğa göre değişmektedir. Onun yaşındaki diğer çocuklarla karşılaştırmak doğru değildir. Ona özgü gelişim sürecine saygılı olunuz. Çocukların çoğunda bu yıl aniden bir dil patlaması gözlenir. Kendi başına iken sevdiğii kelimelerini denemeye başladığını gözleyebilirsiniz. Ve kısa zamanda iki kelimeyi yan yana getirip basit cümleler kuracaktır.
Dil gelişimine yardımcı olabilmek için rutin günlük okumalara devam edebilirsiniz. Okunmasını istediği kitapları onun seçmesine müsaade edin. Her sayfada ne olduğu hakkında konuşun. Bu şekilde bir sevgi alış verişi hiçbir eğitici video veya kart ile sağlanamaz. Çoğunlukla sizinle öğrendiği kelimeler dahil yeni keşiflerini paylaşmak isteyecektir. Uyku öncesi günde 5-10 dakikalık bir okuma bile onun dil gelişimine büyük destek sağlayacaktır.
Kavramsal Olarak Neler Olmaktadır?
Onun zihninde parlayan şeyin ne olduğunu anlamanın en iyi yolu onu oynarken seyretmektir. Oyununun daha karmaşık hale geldiğini fark etmiş olmanız gerekir. Artık, ilgisini çeken bir faaliyete daha uzun süreler bağlı kalabilmektedir. Dünyayı fiziksel ve duygusal açılardan anlamaktan ziyade zihni zihinsel kavramlara, düşüncelere ve fikirlere kaymıştır.
Çocuğunuzun diğer aylara ait gelişimini öğrenmek için “Ay Ay Bebek Gelişimi” uygulamamızı ziyaret edebilirsiniz.
Bağımsızlık
Bu sene onun görevi bağımsızlık üzerine odaklanmıştır. Belki bu çağın özelliği davranışları sergilemektedir ancak bazen yeni zihinsel becerileri denediğini de görebilirsiniz. Bu davranışlardan bazıları:
1. Bazı hareket ve kelimeleri tekrar etme – Bu onun yeni bir beceri edinmesi için gereklidir. Belirli bir kelimeyi veya beceriyi öğrendiği apaçık ortada olsa bile, sizin seyretmeniz veya duymanız için onu tekrarlamaktan onur duyacaktır.
2. Sınırları test etme – bağımsız küçük bir kız olarak kalabalık bir caddede birlikte yürürken sizin elinizi tutmamak için her şeyi yapacaktır. Fakat emniyette olduğunu gerçekten bilmek ister. Onun emniyet duyguları sürekli karşı çıkmasına rağmen kırılmayan yerleşmiş sınırlardan kaynaklanmaktadır.
3. Hayır! Ben mi yapacağım? – Sizden farklı olduğunu belirtmek için karşı koymak zorundadır. Başarıları ona büyük güven verir ve olumlu tutum için sahneyi hazır hale getirir.
4. İnceleme ve daha sonra bağlanmak – Onun amacı bağımsız bir kişi olmaktır fakat bazen ara sıra sevecen bir büyüğün kucağında sevgi-bağlılık yakıtını tazelemek isteyebilir. Onun sizi hatırlama ve zihninde sizin resminizi tutma kabiliyeti keskinleştikçe ayrılık endişesi duyguları azalsa da gene de bazen tekrar alevlenebilir.
