9. Ayın Sonunda Bebeğin Neler Yapabilir?
Bu ayın da sonuna geldin! 9 aylık bebek hangi hareketleri yapar diye soruyorsan, aşağıdaki cevapları inceleyebilirsin.
- Kendi başına emekler.
- Bir yere tutunarak ayakta durmaya başlar.
- Bazı bebeler tutunarak sıralamaya başlayabilir.
- Yüzüstü pozisyondan oturur duruma geçebilir.
- Uzaktaki bir oyuncağı yakalamaya çalışabilir.
- El oyunları oynayabilir, ellerini çırpabilir.
- Ulaşmak istediği şeyler için çeşitli yollar deneyebilir. Örneğin uzaktaki bir oyuncağının önünde yastık varsa onu itebilir. Düşen nesneleri takip edebilir.
- Fincan ya da bardaktan tek başına su içebilir.
- Farkına varmadan anne-baba diyebilir.
- Top oynayabilir. Sen ona atarsan oda sana geri atabilir.
- Hayır, cız, evet gibi sözcükleri anlayabilir. Her zaman uygulamasa bile…
- Duyduğu sesleri taklit edebilir.
- Yabancıları ayırt edip tepki verebilir.
Not: Bazı bebekler bu gelişim aşamalarından birkaçına erişemeyebilir. Konu ile ilgili endişen varsa mutlaka doktoruna danışmalısın. Ayrıca prematüre bebekler bu aşamalara aynı doğum yaşındaki bebeklere göre daha geç ulaşırlar.
9. Aylık Bebeğin Gelişimi için Neler Yapılır?
Peki, 9 aylık bebek zihinsel gelişimi için neler yapabilirsin? Aşağıda bu soru için cevaplar sıraladık.
- Dokuzuncu ayda bebeğinin gelişimi için farklı boylarda oyuncaklar alabilir onları üst üste birlikte dizebilirsin. Kırılmayan oyuncakları birbirine vurmayı gösterebilirsin.
- Çıkartılabilir şekilli oyuncaklardan satın alabilir birlikte onları çıkartıp yerine takabilirsin. Hatta onu yüreklendirmeli ve kendi yapması için heveslendirmelisin.
- Bu aylarda küplerle oynayabilir. Yumuşak küpleri farklı renklerde alıp renk alıştırması yapabilirsin.
- Ellerinle yüzünü kapatıp “anne nerede?” oyunu oynayabilirsin. Ellerini açınca “anne burada” diyebilirsin. Biraz ce eee oyununa benzese de anne, baba gibi kavramlara alışmasını sağlayabilir.
- El çırpmasına yardımcı olabilirsin. Henüz el çırpmayı öğrenmemişse ellerini hafifçe açıp birbirine hafifçe vurarak nasıl yapılacağını gösterebilirsin. Fakat sakın zorlama, vakti geldiğinde kendi kendine de yapabilecektir.
- Tüm uzuvlarının ismini söyleyerek gösterebilirsin. Örneğin “bu senin burnun, bu benim burnum” gibi hem onun hem de senin uzuvlarını göstererek daha kolay anlamasını sağlayabilirsin. Böyle bir alıştırma, 9 aylık bebek dil gelişimi için olumlu olacaktır.
- Bebeğinle ver-al oyunu oynayabilirsin. Böylece vermek ve almak kelimelerini de algılamış olur.
Bebeğinin Değişimini Fotoğraflarda Gör!
Bebeğin büyüyor! Her an yanında olduğun için bir başkasına oranla bunu farketmek senin için daha zor! Ama tabii ki bu değişimi kaçırmayı ve bu zamanların bir hatırası olmadan geçip gitmesini istemezsin. O yüzden bebeğinin bu dönemdeki halinin fotoğraflarını çektirebilirsin! Hatta 9 aylık bebeğinin kardeşi varsa, hep birlikte çektirilecek bir fotoğraf hem senin için hem de onlar için çok güzel bir anı olabilir. Ayrıca bebeğinin hırka, tulum, zıbın gibi sürekli giydiği kıyafetlerin dışında başka kıyafet içinde görüp, keyiflenebilirsin.
9 Aylık Bebeğin Beslenmesi
Dokuzuncu ayda bebeğin kesinlikle sofrada size eşlik etmeli. Yemeğini önceden vermiş olsan bile masa sandalyesi ile yanınızda oturtup taze besinler denemesine izin verebilirsin. Her geçen gün bir öncekine göre daha pütürlü bir gıda ile alıştırma yapabilirsin.
Bu hareket ile sofra kurallarını öğrenir ve sizinle sosyalleşir. Onu çok özel durumlar dışında her yemek yediğinizde oyun alanına terk etmeyin.
Mama sandalyesinde mutlu olması için renkli çatal, kaşık ve tabaklar alabilir onun dikkatini masada tutabilirsin.
Kendi Kendine Yemek Yeme
Annelerin bu dönemde sık sık karşılaştığı sorunlardan biri ile karşı karşıya olabilirsin. 9 aylık bebek yemek yemiyor ve kendi kendine yemek için ısrarcı davranıyorsa, sana önerilerimiz şunlar:
- Kaşığı ne zaman yaklaştırsan eline saldırıyor ve kendi kendine yemek yemek istiyorsa kaşık kullanmasının zamanı geldi demektir. Bebeğin artık büyüyor ve bağımsızlık onu çağırıyor. Hevesini kırma! Muhtemelen ilk aşamalarda eline verdiğin bebek kaşığını sadece sallayacak, daha sonra gözlem yeteneği fazlaysa kaşığı doldurup ağzına götürmeye de çalışacaktır.
- Kaşıkla yedirmek işkence haline geliyorsa eline parmak besin verebilirsin. Hem senin verdiğini yiyebilir hem de elindekini kemirebilir.
- Ne yaparsan yap, yemek zamanını savaş ve inatlaşma haline getirme! İleride birçok annenin yaptığı gibi tablet ile oyalandırmak ve uzun yemek seansları yapmak istemiyorsan sakinliğini korumalı ve yemekten başka bir şeye odaklanmamasını sağlamalısın. “Bak uçak geliyor!” gibi sesli oyunlar tabletten izlediği her hangi bir çizgi filmden daha sağlıklıdır.
- Beslenmekte zorlandığın zaman tabağa mümkün olduğunca az yiyecek koymalısın. Bebek aç olduğu için yemeli sen istediğin için değil. Eğer kesinlikle daha fazla istemiyor veya hiç yemiyorsa tabağı önünden al ve o öğünü bitir. Bunun ardından da sakın aç kaldı düşüncesiyle kraker, bisküvi gibi iştahını kapatacak gıdalar verme. Bu gıdaları vermezsen bebeğin bir sonraki öğünü daha iştahla yiyecektir.
Bebeğimin Yeme Alışkanlığının Bozuk Olmaması için Ne Yapabilirim?
İleride yeme alışkanlığından şikayet etmemek için şimdiden önlemini almalısın. Tabii bu o kadar kolay bir şey değil. Özellikle bebeğine sen bakmıyorsan. İnan bize bakıcıya laf geçirmek, ailene laf geçirmekten daha kolay olacaktı . Ancak aşağıdaki maddeleri uygular ve 9 aylık bebek öğünlerini buna göre şekillendirirsen, bebeğine sağlıklı bir yeme alışkanlığı aşılayabilirsin.
- Tatlıyla Tanıştırma:
Büyük bir kardeşi yoksa reçelleri ve tatlı bisküvileri 1 yaşından sonraya erteleyebilirsin. Ayrıca meyveyi de kısıtlamalısın. Sırf bebeğin yemek yesin diye tatlı bisküvi, pasta ve reçeli ödül olarak vermek bunu bir alışkanlık haline getirecektir. Arada nadir de olsa bir ödül koyabilirsin ama alışkanlık olursa önüne geçemezsin.
- Beyaz Un:
Aslında bu sadece bebeğinin değil, senin de uzak durman gereken bir beyaz. Sen beyaz ekmek yerken bebeğinin çavdar ekmeyi yemesini bekleme lütfen. Önce sen pizza, bisküvi, pasta ve kraker gibi şeylere hayatında kısıtlama getir. Sonra bebeğin de sana ayak uyduracaktır, emin ol. Unutma, tam tahıl candır.
- Bebeğe Şeker Verme:
En baştan yiyeceklerini şekerle tatlandırırsan daha sonra kısıtlaman zor olur. Az miktara bile gerek yok inan bize…
- Bebeğe Tuz Verme:
Bebeğinin yemeğinin içinde bulunan doğal miktardaki tuz oranından başka tuza ihtiyacı yok. Sağlıksız beslenmesine neden olacak tuzlu gıdaları 9 aylık bebek ek gıdaları arasına sokmanı tavsiye etmiyoruz.
- Sütün İçine Bir Şey Katma:
Bebeğine verdiğin sütü daha iştahla içmesi için içine kakao, şeker, muz gibi tatlandırıcılar katma. Sütü sade içmeye alışsın. İleride zaten süt içmek istemiyorum diye huysuzluk yapacağı zaman bu gıdalara ihtiyacın olabilir. O zamana kadar kafasını bulandırma.
- Taneli Gıdalar Ver:
Sürekli ezilmiş şeyleri vermeye devam etme. Artık parmak yiyecek dediğimiz taneli yiyecekler de ver ki bebeğin tembelleşip çiğneme konusunda yetersiz kalmasın.
- Suçluluk Hissetme:
Sakın bunları yaparken diğer çocuklar bu tatları biliyor diye suçluluk hissetme sen doğrusunu yapıyorsun. Bebekler bilmedikleri bir tadı zaten isteyemezler. Dolayısıyla neler kaçırdığının farkında değil. Bu yiyecekleri öğrenme yaşına geldiğinde zaten isteyecek. Şimdiden hücrelerini gereksiz yere açıp ileride kilo problemi veya diş çürümesi yaşamasına gerek yok.
9 Aylık Bebeğin Uyku Düzeni
Bu dönemde bebeğinin gece uyanmaları azalmıştır. Hatta diş çıkarma ya da gaz gibi sorunları yoksa gece uyanması hiç kalmamış bile olabilir. Bu yönüyle, 9 aylık bebek uyku rutini senin açından rahatlatıcıdır.
Fakat bazen 9. ayda gündüz uykularında problem olmaya başlayabilir. Normalde sabah ve öğleden sonra birer defa olmak üzere alıştırdığın uyku düzenini kesmek isteyebilir.
Bu her bebek için geçerli olmaz ama senin bebeğin böyle bir isyan bayrağı kaldırmaya başladıysa, gündüz uykusunu bire indirebilirsin. Önemli olan uykunun faydalı olup olmadığıdır, unutma. Tabii bu durumu çok dikkatli gözlemlemen gerekir. Gündüz uyumayı reddedip gün içinde huysuz ve mutsuz oluyorsa, o uykuya hala ihtiyacı var demektir.
Durum bu şekilde gelişiyorsa 5. Ayda anlattığımız “Bebeğinin Düzenli Öğle Uykusu için Uygun Ortamı Sağlama” önerilerinden yararlanabilirsin.
Bazı bebekler gece uykularını azaltmaya çalışır. Hatta, önceki aylarda daha düzenli uyuyorken, şimdi gece uyanık kalıp oyun oynamak istiyor olabilir. Böyle bir durumla karşı karşıya kaldıysan, 9. ay bebek uyku düzenini sağlamak için aşağıdaki önerileri uygulayabilirsin.
- Uyku Öncesi Banyo: Bebeğini temizlemek için değil, rahatlatmak ve sakinleştirmek için banyo yaptırabilirsin. Sıcak ve oyunsuz bir banyo onu sakinleştirip uyku getirici bir hale sokacaktır.
- Uyku Atmosferi Yaratma: Işıkları karartabilir, varsa jaluziyi indirip daha loş ve karanlık bir ortam sağlayabilir. Dikkatini çekebilecek oyuncak gibi nesneleri gözünün önünden kaldırabilirsin.
- Gece Lambası: Bazı bebeklerde oluşan karanlıktan korkma eğiliminin senin bebeğinde de başladığını hissediyorsan, azcık ışık veren ve fişe takılan ışıklardan veya gece lambası kullanarak bebeğinin daha huzurlu olmasını sağalayabilirsin.
- Masal Okuma: Bebeğinin altını değiştirdikten ve pijamalarını giydirdikten sonra ona güzel bir şarkı söyleyebilir veya masal okuyabilirsin. Bu yöntem 9 aylık bebek nasıl uyutulur sorusuna bir cevap olmasının yanı sıra, bebeğinin kelimelere aşina olabilmesi ve ilerde telaffuzunun düzgün olması için de iyi bir yöntemdir. Bunları yaparken yatağında olmasına özen göstermelisin. Kanepe, koltuk veya oyun alanı gibi bir yerde olursa kaçma ve hareket etme duyguları kabaracaktır. Özellikle sakinleştiren şarkıları veya basit öyküleri tercih etmelisin. Mümkün olduğunca öyküyü canlı ve öyküye uygun tonlarda değil, sakin ve monoton bir şekilde okumalısın.
- İyi Geceler Nesnesi: Bebeğinin belli bir uyku nesnesi varsa, onu yanına bıkabilirsin. Bu bir hayvan, elinde tutmaktan hoşlandığı battaniye veya oyuncak olabilir. Onu yanına koy ve iyi geceler öpücüğü vererek odasından çık! Tabii odadan çıktıktan sonra ağlayabilir, çünkü artık bebeğin senin onun ağlamasına dayanamayacağının farkında olacak kadar büyüdü. Ancak dayanmalı ve bebeğinin yanına dönmemelisin. bırak biraz ağlasın. Eğer her seferinde suçluluk duygusu ile yanına gidersen tekrar tekrar ağlayacaktır. Karar senin…
Eyvah! Çok Erken Yürümeye Başladı!
Korkma, erken yürümek veya ayakta durmak bebeğinin bacaklarında yamukluğa veya başka bir fiziksel probleme neden olmaz. Büyüklerin düşündüklerinin aksine, bir gelişim bozukluğu yaratmaz, ama senin beline zararlı olabilir! Hatta bebeğinin yürümesi kas gelişimi için daha faydalıdır. Tabii bu dönemde yürümek istemeyen bir bebeği zorlamak doğru değildir, bunu sakın aklından çıkarma!
Evi Güvenli Hale Getirme!
Artık her şeye tutunarak ayağa kalkmaya hazır. Peki, ya evin buna hazır mı? Birçok annenin yaptığı gibi her şeyi kaldırıp tamamen güvenli bir alan yaratabilirsin. Ancak böyle bir durumda, bebeğin başka bir yere gittiğinde afallayacaktır. O yüzden her şeyi kaldırmamalı ama bile bile de sivri kenarları ortada bırakmamalısın!
Artık her yere ve her şey tutunarak kalkacağı için sallanan masaları, kafasına düşecek kitapları, fişleri ortadan kaldırmalısın. Sivri sehpalar veya sivri alanların ucuna yumuşatıcı takabilirsin. Çünkü düşebilir ve hatta düşecektir de… Kırılabilir eşyaları, ağzına götürebileceği minik bibloları –özellikle 7 boyu olan filler- kabloları toparlayıp kaldırın.
Hala Saçı Çıkmadı!
Bebeğin 9 aylık olmasına rağmen hala saçı çıkmadıysa, üzülmene gerek yok. Normaldir ve kalıcı değildir. Özellikle bu duruma açık renkli bebeklerde daha sık rastlanır. Zamanı geldiğinde çıkacaktır, kendini bunları düşünerek sıkma.
Aşı Takvimi
Dokuzuncu ayda bebeğinin aşı takviminde kızamık aşısı bulunuyor. Bu aydan itibaren doktorun menenjit aşısını da aşı takvimine ekleyebilir.