Çocuklarda Korku ve Korkuları Yenme
Toplumda çocuklardan yetişkinlere kadar her bireyin korkuları bulunmaktadır. Özellikle 3-6 yaş arası çocuklardan karanlıktan, gök gürültüsüne kadar çok sayıda etken korku listesinde yer alır. Çocuklarda özellikle bu yaşlarda korkular artış gösterir. Aileler ise çocuklarının korkularına istemeden de olsa, yenilerini ekleyebilir. Bebeklikte parlak ışık, yüksek ses gibi unsurlarla başlayan korkular, yaş ilerledikçe değişkenlik gösterir. Çocuklarda korkular çocuğun yaşı ve gelişim dönemine göre değişmektedir. 3-4 yaşına gelen çocuklar yüksek sesten, yabancılardan, hızlı hareketlerden, anne ve babadan ayrı kalmaktan korkarken, 4-6 yaşlarında karanlıktan, geceleri duyduklarından, canavarlardan kendileri için korkular geliştirir. Okul çağında olan çocuklarda fırtına, gök gürültüsü gibi afetler, evde yalnız kalma, doktora gitme, başarısızlık, reddedilmek gibi korkular etkili olmaya başlıyor.
Çocuklar Tehdit Edildikleri Şeyden Korkarlar
Aileler çocuklarının korkularına doğru bir yaklaşım sergilemelidir. Çocukları istemediklerini yaptıklarında, onu doktora götüreceğim sana iğne yapsın diyerek korkutmamaları gerekir. Bu şekilde aileler istemeden çocuklarında doktor korkusunu oluşurmuş oluyor. Karanlık korkusu olan çocuğun odaya kapatılması, elimi tutmazsan seni yabancılar alır, yaramazlık yapma seni köpeklere veririm türü tutumlar çocuklarda yeni korkuların gelişmesini sağlamaktadır. Çocuklar bu durumda aşağılanma kaygısı duyarak, korkusunu bile ifade edemeyecek, çaresizliği daha fazla hissedecektir.
Tutarsız Disiplin Çocukta Korkuya Neden Olur
Anne ve babanı çocuklarına uyguladıkları aşırı koruyucu davranışlarla, tutarsız disiplin yöntemleriyle onların korkularını arttırabilirler. Çocuklara dış dünyanın zarar verici ve ürkütücü olduğunun sıkça yenilenmesi, çocuğun ilişki kurduğu her şeye korkuyla yaklaşması gerektiğini öğretir. Ölüm, anne ve babanın boşanması, uzun süreli hastanede kalma gibi ayrılıklar çocuklarda güvensizlik duygusunun oluşmasına, kendilerini tehlikede hissetmelerini sağlamada etkili olur. Çocukluk dönemi korkuları bazı durumlarda gelişim dönemiyle alakalı olur, bazen de durumsal olabilir.
Çocukların Korkuları İçin Ne Zaman Uzmana Gidilmelidir?
Erken yaşlarda olan çocukluk korkuları çoğunlukla gelişimsel sorunlarla alakalı olduğu için, bunlar kendiliğinden düzelir. Bu konuda anne ve babanın tutumu ile korkulara nasıl yaklaştıklarının önemi büyüktür. Korkular günlük yaşamı etkileyecek düzeye geldiğinde, çocuğun yaşına ve karakterine uymayan davranışlarda bulunmasında, çevresindeki kişilerden ya da olaylardan kaçınma varsa, çocuğun rahatlatılmasına rağmen korkuları ısrarcı şekilde devam ediyorsa, mutlaka uzmana gidilmelidir. Özellikle çocuklarda fiziksel dayanağı olmayan, ısrarlı karın ağrısı, baş ağrısı gibi bedensel yakınmalar varsa, kâbuslar görülmeye başladıysa, korku uyumasına bile engel oluyorsa, ağlama nöbetleri oluyorsa, ihmal edilmeden çocuk ruh sağlığı uzmanıyla temasa geçilmelidir.
Çocuklarda Korkuları Yenmek İçin Ne Yapılmalı?
Çocukların korkularını yenmesi için, en önemli etken çocuk ile anne ve baba arasında kurulan bağdır. Bu konuda aileye oldukça büyük bir görev düşmektedir. Bu konuda aileler bazı şeyler yapmalıdır.
Çocuğun korkusuna saygı duyma
Çocuğun duyduğu korkunun üstesinden kendi kendine gelebileceği unutulmamalıdır. Bu yüzden çocuğun korkusuyla uğraşması için cesaretlendirilmesi gerekir.
Çocuk için güvenli ve istikrarlı bir ortam oluşturulmalıdır
Çocuğa neden korktuğu sorulmalı, bu korkusuyla baş edebilmesi için onunla birlikte hareket edilmelidir. Karanlıktan korkan çocukla birlikte odaya gidilmesi, odada ışık açık ya da kapalı olduğunda birlikte oturulmalı, yalnız kalıp yatmaktan korkan çocukla beraber uyunmalı, odada bir ışık yakılmalı, oda kapısı aralık bırakılarak, her ihtiyacı olduğunda size seslenebileceğini söylemek bile çocuğun rahatlamasını sağlayacaktır.
Çocuklar korkularla baş başa kaldığında, farklı etkiler yaşarlar. Kendilerinin sosyal ortamdan izole eder, davranış bozuklukları sergiler, okullarında başarısızlık yaşarlar. Bunun yanında bedenlerine zararlı olacak etkiler meydana gelir. Bu nedenle mutlaka çocukların korkularını yenmesine yardımcı olunmalıdır.
